10. Yüzyıldan Bugüne: Kars On İki Havariler Kilisesi

Kars'ın en ünlü mimarilerinden On İki Havari Kilisesi hakkında ne biliyorsunuz?

Yayın Tarihi: 07 Kasım 2018Görüntülenme: 22681
kumbett.jpg

Kars turları ile gezilecek en güzel yerlerden biri de bugünkü adıyla Kümbet Camii, eski adıyla On İki Havariler Kilisesi oluyor. Peki Kars'taki On İki Havariler Kilisesi hakkında ne biliyoruz? Gelin hep birlikte yakından tanıyalım.

Gürcü Krallığı olarak bilinen Bagratlı Hanedanı Kralı tarafından 10. yy'da yaptırılan Ermeni-Gürcü Kilisesi olarak bilinen On İki Havari Kilisesi, diğer adıyla Kümbet Camii, Rus İşgali döneminde Rus - Ortodoks Başpiskoposluğu olarak kullanılmış. Doğu'daki Ayasofya olarak bilinen On İki Havari Kilisesi bugün camii olarak kullanılıyor.

Kars Kalesi'nin güney kısmındaki Kale İçi Mahallesi'nde bulunan Havariler Kilisesi'nin yapılış tarihi MS 932-937 yılları arasına denk geliyor. Bugünkü adıyla Kars Kümbet Camii nam-ı diğer 12 Havariler Kilisesi bu yıl Kars gezisi içinde olması gereken en önemli duraklardan biri. 

kilise-kumbet.jpg

Kümbet Kilisesi Mimari Tarzı

Kars'taki On İki Havari Kilisesi'nin mimarisi merkezi şekilde planlanmıştır. Kilisenin iç dizaynında dört yonca yaprağına benzeyen dört niş kullanılarak dik açılı bir mekan olarak tasarlanmıştır. Caminin mimarisinde Ağrı Dağı eteklerinden çıkarılan volkanik bir taş türü bazalt kullanılmış.

Kilise 1064 yılında camiye, 1964 yılında ise müzeye çevrilmiştir. Kars ve çevresinde yapılan kazılardan elde edilen tarihi eserler burada bir dönem sergilenmiştir. 1993 yılından itibaren cami olarak yeniden kullanılmaya başlanmıştır. Kümbet Camii hakkında bilgi bulabileceğiniz birçok kaynak mevcuttur. Havariler Kilisesi Kars olarak da aratmanız mümkündür. 

Kümbet Camii'nin eski görüntüsü
Kümbet Camii'nin eski görüntüsü

Neden On İki Havari Kilisesi?

Kümbet Camii'nin eski adının On İki Havari Kilisesi olduğunu söylemiştik. Peki Bu yapıya neden On İki Havari Kilisesi dendi? On İki Havari Kilisesi'nin ismi nereden geliyor?

Kubbe kasnağının dış duvarları bölümünde 12 Havari'ye ait kabartma şeklinde figüratif bezemeler bulunuyor. Bu figürler, İsa Peygamber'in on iki havarisini simgeliyor. Havari'nin kelime anlamı ise, dost, yardım eden ve bir dava uğruna canla başla savaşan kişi demekmiş.

kumbet-camii-dis.jpg

Kars Hakkında

Türkiye'de en çok heykelin olduğu şehir olarak bilinen Kars hakkında bilinen her ne kadar ülkemizin en soğuk ili olsa da, şehirde görmeniz gereken sayısız güzellik bulunuyor. Her sabah güneşin doğduğu ilk şehir Kars olurken, kış döneminde de karın yağdığı ilk kent yine burasıdır.

Kış turizmi için de ideal kayak merkezi rotalarından olan Kars'da tur yaparken şehirde eski medeniyetlere ait birçok yapı göreceksiniz. Özellikle Ruslar'dan kalma ve günümüze kadar ulaşan onlarca tarihi yapı, mimari karşısında etkileneceğinize eminiz.

Birçok şairin yazılarına ve mektuplarına konu olan Kars şehri, Doğu Anadolu'nun kuzeydoğu bölümündedir. Komşu şehirleri Ağrı, Iğdır, Erzurum, Ardahan ve Ermenistan'dır. Son yıllarda Doğu Ekspresi ile gittikçe popülerleşen yurtiçi turu rotaları arasında olan Kars yılın her dönemi görülecek güzellikler sunar.

Kars'ta gezilecek yerler; Ani Harabeleri, Çıldır Gölü, Sarıkamış Kayak Merkezi, Kars Kalesi, Kars Müzesi, Horomos Manastırı, Fethiye Camii ve Kümbet Camii'dir.